Osteopathie bij een keizersnede: een expert aan het woord

Ben je bevallen met een keizersnede, dan kan osteopathie je helpen! Dat zit namelijk zo: hoe soepeler het littekenweefsel van een keizersnede, des te minder kans je hebt op verklevingen. Laat dit nu precies de expertise van een osteopaat zijn, om de onderlinge samenhang van alle weefsels in het lichaam te bekijken en te behandelen. Vincent Komen is osteopaat en partner van De Keizersnede Club. Hij vertelt je alles over wat osteopathie voor jou kan betekenen.

Vincent: “Tijdens mijn stage aan de opleiding tot fysiotherapeut kwam ik voor het eerst in aanraking met osteopathie. De benadering van de patiënt als geheel trok gelijk mijn aandacht. Want waar een fysiotherapeut vaak alleen lokaal behandelt kijkt een osteopaat verder. De oorzaak van een klacht kan zich namelijk heel ergens anders in het lichaam bevinden dan waar de klacht van de patiënt zich uit”.

“Ik haal veel voldoening uit het helpen van mensen die al jarenlang met klachten rondlopen, waarvan zij dachten dat er geen oplossing meer mogelijk was”

Wat doet een osteopaat?

“Osteopathie is een manuele geneeswijze die zich richt op de beweging van het lichaam én op de bewegingen in het lichaam, met als doel om de gezondheid van de mens te optimaliseren. Je staat er misschien niet vaak bij stil maar alles in het lichaam beweegt. Van spieren tot bloedvaten en van ingewanden tot gewrichten. Daarbij gaat een osteopaat uit van het feit dat de mens als levend organisme een structurele- én functionele eenheid is (anatomisch én fysiologisch). Structuur en functie beïnvloeden elkaar wederzijds via vasculaire- (bloed), neurologische- (zenuw), lymfatische- (afvoer en afweermechanismen), endocriene- (hormonen), biomechanische- (beweging) en psychologische wegen. Deze systemen zijn in ieder mens aan het werk om je gezond te houden of een ziekte te lijf te gaan. Functioneert een deel van het lichaam niet naar behoren, dan kan dat consequenties hebben voor al deze systemen. Om je een beter beeld te geven van osteopathie geef ik je graag de volgende metafoor: 

Wanneer het licht bij jou thuis in de gang het niet meer doet, dan vervang je waarschijnlijk de lamp. Een osteopaat vervangt echter niet alleen de lamp, maar kijkt ook direct naar de stroomtoevoer, de lichtschakelaar en de stoppenkast. Het kan zo zijn dat het defect aan het licht veroorzaakt wordt door slijtage van de lamp. Maar het kan ook zijn dat er teveel of te weinig stroom wordt afgegeven, in welk geval jouw volgende lamp het waarschijnlijk ook niet lang gaat doen”.

Wat kan je betekenen voor moeders met een keizersnede?

“Na een buikoperatie ontstaan bij nagenoeg iedereen verklevingen. Bij een keizersnede gebeurt dit vooral tussen het litteken en de baarmoeder. Maar ook tussen de baarmoeder en de dunne darm en tussen de baarmoeder en de blaas. Klachten en symptomen die kunnen ontstaan zijn onder andere rug- of heupklachten. Dit komt doordat het littekenweefsel dusdanig trekt dat het heiligbeen, de heup of de onderrug blokkeert. Dit kan zelfs jaren na de operatie nog klachten geven. Klachten die eveneens veel voorkomen zijn problemen aan de blaas. Denk hierbij aan urineverlies of vaker moeten urineren dan voorheen, met kleine hoeveelheden. Ook kunnen de verklevingen bij veel vrouwen darmklachten veroorzaken doordat de darm minder beweeglijk is. Als gevolg van deze verklevingen kan diarree, winderigheid, buikpijn, een opgezette buik, misselijkheid of verstopping zich uiten. Wat ik in de praktijk veel zie zijn vrouwen die tien jaar terug een keizersnede hebben gehad en al een jaar of acht met rug- en heupklachten lopen welke maar niet opgelost kunnen worden. Dit komt dan vaak door de verklevingen. Hoe eerder je dit laat behandelen des te beter, dan zijn de verklevingen namelijk nog minder stug”.

“Gynaecologische ingrepen zoals een keizersnede veroorzaken vaak veel meer buikklachten dan andere operaties. Het doel van osteopathie is de beweeglijkheid en de elasticiteit van het litteken te verbeteren. Bij keizersnede osteopathie worden manuele technieken toegepast op de wervelkolom, het borstbeen, de ademhalingsspier en de bloedvaten die naar de regio van het litteken gaan om zo de doorbloeding naar het littekenweefsel te verbeteren. Dit wordt aangevuld met lokale druk- en rektechnieken op het litteken. Hierdoor verbetert de elasticiteit van het litteken en het bindweefsel. Het orgaan zal weer beweeglijker worden waardoor het beter kan functioneren en zo zullen de klachten verminderen. Eigenlijk kunnen alle mogelijke vormen van verklevingen goed door een osteopaat behandeld worden”.

Hoe kan je het litteken zelf masseren?

“Na een keizersnede is het het handigste om eerst naar een osteopaat toe te gaan die jou kan laten voelen met welke druk en op welke locatie je het beste kan zitten. Mocht je toch zelf je litteken willen masseren dan kan je dat het beste doen zonder tussenstof (massageolie) en dus direct op de huid. Op mijn Instagram @deosteopaat vind je een filmpje waarin ik dit demonstreer. Het is belangrijk dat je niet alleen de opperhuid masseert maar dat je ook de diepte in gaat. Hier zitten de meeste verklevingen. Ik weet dat veel vrouwen het spannend vinden om dit te doen. Het beste is dan ook om je litteken eerst door een professional te laten bekijken”.

Voor welke litteken klachten kunnen vrouwen terecht bij een osteopaat?

“Osteopathie na een keizersnede kan helpen bij de volgende specifieke klachten van het litteken: pijn, verdikking van het litteken en verharding van het litteken”. 

“Hoe eerder je het littekenweefsel na een keizersnede behandelt des te beter, zes tot twaalf weken na de operatie is optimaal”

Wanneer mag je naar een osteopaat?

“Je kunt een osteopaat, net als een fysiotherapeut, bezoeken zonder verwijzing. Je kan dus gewoon een afspraak maken bij een osteopaat in de buurt. Voor osteopathie na een keizersnede mag je zes weken na je operatie langskomen. Als je eerder komt is het litteken nog te vers. Het natuurlijke herstel moet dan nog op gang komen. Idealiter laat je het litteken van de keizersnede zes tot twaalf weken na de operatie behandelen. Later kan natuurlijk ook, maar hoe langer je wacht des te stugger het littekenweefsel zal zijn waardoor het lastiger te behandelen is. Toch kan een osteopaat vijf of tien jaar na de operatie ook nog wat voor je betekenen”.

Kan osteopathie helpen om zwanger te worden?

“Om zwanger te worden spelen er ontzettend veel factoren een rol. Het is telkens weer een wonder hoe een bevrucht eitje zich verder ontwikkelt en kan uitgroeien tot een volmaakt kindje. Bij vruchtbaarheid spelen onder andere doorbloeding, hormonen en beweeglijkheid van de baarmoeder en eierstokken een belangrijke rol. Wanneer deze beweeglijkheid verminderd is door bijvoorbeeld ontstekingen, trauma’s en buik-, bekkenoperaties zoals een keizersnede, dan kan dat de bevruchting belemmeren. Als osteopaat kan ik dit voor je behandelen en de kans op een zwangerschap vergroten”.

Kan je ook naar een osteopaat tijdens je zwangerschap?

“Jazeker. Rugklachten zijn de meest voorkomende klachten tijdens een zwangerschap. Door het groeien van je kindje en de baarmoeder groeit je buik, waardoor er steeds meer druk op je bekken en onderrug komt te staan. Daarnaast zorgen hormonen ervoor dat je banden en gewrichten soepeler worden. Dit kan zorgen voor vervelende lichamelijke klachten zoals bekken-, rug- en nekklachten, blaasproblemen, spijsverteringsklachten, harde buiken, maagzuuroprispingen en kortademigheid. Een behandeling bij een osteopaat kan daarbij uitkomst bieden en zorgt ervoor dat je lichaam beter kan omgaan met de lichamelijke veranderingen tijdens de zwangerschap”.

Hoe ziet een osteopathisch onderzoek eruit?

“Het osteopathisch onderzoek begint met een vraaggesprek. Voor de afspraak vul je een digitaal intake-formulier in. Ik bespreek niet alleen je klachten maar ik stel ook vragen over je algemene gezondheid. Denk hierbij aan vragen over je hart en bloedvaten, luchtwegen, verteringsstelsel, eventuele behandelingen uit het verleden en medicijngebruik. Daarnaast bespreek ik met je wat de aanleiding van de keizersnede was, hoe het herstel na de operatie is gegaan en hoe het met jou en je kindje gaat. Verder volgt het lichamelijk onderzoek. Daarbij wordt het hele lichaam onderzocht op beweeglijkheid. Ik kijk daarbij als osteopaat naar vastzittende gewrichten en spieren, een gespannen middenrif of vastzittend bindweefsel rondom de organen. Bij een keizersnede begint dit bij het bekken en de rug waarna ik mij op de buik en het litteken concentreer. Zowel het onderzoek als de behandeling voert een osteopaat met zijn handen uit”.

Hoe ziet een behandeling eruit?

“Net zoals het lichamelijk onderzoek wordt de behandeling uitsluitend met de handen uitgevoerd om via directe mobilisaties, manipulaties of indirecte technieken die beweeglijkheid van alle weefsels rondom de keizersnede te herstellen. Denk hierbij aan het bekken (sacro-iliacale gewricht), de onderrug, maar ook de beweeglijkheid van de baarmoeder, blaas en darmen. De behandeling bestaat uit het opheffen van bewegingsbeperkingen zodat het lichaam optimaal kan functioneren, op die manier geeft een osteopaat het lichaam de ruimte om zichzelf te herstellen”.

Wil je meer weten over osteopathie of de littekenmassage eens uitproberen? Volg Vincent dan op Instagram via @deosteopaat voor praktische tips en informatie.